Cyd-destun
Fel rhan o'r angen am fwy o ynni adnewyddadwy i gyrraedd sero-net, fe geisiodd EDF Renewables ddatblygu fferm wynt ar y tir yng nghanolbarth Cymru. Er mwyn cyflwyno'r cais cynllunio ar gyfer safle arfaethedig Garn Fach, roedd EDF Renewable yn gofyn am Ddatganiad Amgylcheddol (ES) gan gynnwys yr effeithiau economaidd-gymdeithasol sy'n deillio o'r datblygiad.
Methodoleg
Dechreuodd Wavehill ei asesiad effaith economaidd-gymdeithasol o gynnig Garn Fach gydag adolygiad trylwyr o'r dystiolaeth lenyddiaeth sydd ar gael ar ffermydd gwynt eraill ar y tir ochr yn ochr ag adolygiad o ddogfennaeth y prosiect a'r cyd-destun polisi diweddaraf. Defnyddiwyd y wybodaeth hon ochr yn ochr â chostau mewnbwn gan EDF Renewables i ddatblygu model pwrpasol o'r effaith bosibl o brosiect Garn Fach drwy'r cyfnodau datblygu, adeiladu, gweithredu a datgomisiynu. Yn ogystal, amlinellodd y model yr effeithiau posibl ar ddefnyddiau hamdden a chanlyniadau cymdeithasol o'r gronfa budd cymunedol a gwariant y sector cyhoeddus a fyddai'n cael ei ysgwyddo wrth ddatblygu. Amcangyfrifodd allbynnau'r model yr effeithiau ar swyddi a gwerth economaidd yn y canolbarth, gweddill Cymru a gweddill y DU.
Effaith
Mae'r cais cynllunio ar gyfer Garn Fach wedi cael ei gyflwyno i Weinidogion Cymru ar gyfer ymgynghori ac adolygu ac mae disgwyl penderfyniad yn 2023. Os caiff ei gomisiynu bydd y fferm wynt tyrbin 17 yn cynhyrchu hyd at 85MW o drydan, digon i bweru 69,000 o gartrefi. Byddai cronfa budd cymunedol o hyd at £425,000 y flwyddyn hefyd yn cael ei defnyddio i gefnogi mentrau lleol wrth weithredu'r safle gan greu ffurflenni economaidd a chymdeithasol ar ben y rhai a gyflwynir o'r datblygiad ei hun.