Cyd-destun
Yn 2017, partnerodd Comic Relief â Chronfa #iwill i greu Cronfa Gweithredu Cymdeithasol Pobl Ifanc . Mae’r gronfa #iwill o £2.4 miliwn yn rhoi cyfleoedd i bobl ifanc gymryd rhan mewn gweithredu cymdeithasol.Mae'r Gronfa #iwill yn fuddsoddiad ar y cyd gwerth £54 miliwn gan Gronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol a'r Adran Ddigidol, Diwylliant, Cyfryngau a Chwaraeon (DCMS) i gefnogi pobl ifanc i ddefnyddio camau gweithredu cymdeithasol o ansawdd uchel. Mae'n diffinio gweithredu cymdeithasol fel gweithgareddau fel ymgyrchu, codi arian, a gwirfoddoli; y cyfan yn galluogi pobl ifanc i wneud gwahaniaeth yn eu cymunedau ac i ddatblygu eu sgiliau a'u gwybodaeth eu hunain.
Roedd y Gronfa yn rhoi cyfleoedd i ystod eang o grwpiau heb gynrychiolaeth ddigonol gymryd rhan ac arwain mewn gwahanol brosiectau gweithredu cymdeithasol. Roedd y grwpiau targed yn cynnwys cael dynion i gefnogi prosiectau. Bu'r Gronfa hefyd yn gweithio gyda phobl ifanc ag anableddau a'r rhai sy'n dod o gymunedau dan-fanteisiol economaidd-gymdeithasol. Bu prosiectau yn ymwneud â gofalwyr ifanc yn ogystal â'r rhai sydd wedi profi'r system ofal. Roedd y Gronfa hefyd yn cefnogi ceiswyr lloches a ffoaduriaid yn ogystal â phobl ifanc sy'n ddigartref neu mewn perygl o fod yn ddigartref.
Cafodd y prosiectau hyn i gyd eu cyd-gynhyrchu gyda phobl ifanc o'r grwpiau hyn. Canolbwyntiwyd ar hyrwyddo ymgysylltu â chyfoedion a phwysigrwydd adeiladu ymddiriedaeth. Comisiynwyd Wavehill i werthuso'r effaith y mae'r bartneriaeth #iwill wedi'i chael ar y bobl ifanc a'u cymunedau, trwy'r ystod eang o wahanol brosiectau y mae'r Gronfa wedi'u cefnogi. O'n gwaith roeddem yn gallu archwilio strategaethau effeithiol ar gyfer cynnwys y grwpiau tangynrychiol hyn i ymgysylltu'n ystyrlon â mentrau gweithredu cymdeithasol pobl ifanc.
Methodoleg
ICafodd 16 o brosiectau sydd wedi'u lleoli ar draws y DU eu cefnogi gan y Gronfa. Er bod y weledigaeth graidd yn canolbwyntio ar alluogi gweithredu cymdeithasol ymhlith pobl ifanc, nid oedd fframwaith gwerthuso canolog ar waith ar ddechrau'r prosiect hwn. Roedd cyfyngiadau oherwydd pandemig Covid-19 wedi gwneud casglu data eto'n fwy heriol. Yn hytrach na chynnal gwerthusiad traddodiadol, wnaeth Wavehill defnyddio dull sy'n canolbwyntio ar yr unigolyn i gael gwell dealltwriaeth o werth ac effaith y cafodd y Gronfa hon ar y bobl ifanc a'r cymunedau a oedd yn gysylltiedig â’r prosiect.Buom yn gweithio gyda phob un o'r 16 prosiect unigol i sefydlu'r ffordd orau o ymgysylltu â nhw a'u cyfranogwyr. Roedd hyn yn cynnwys arolygon, cyfweliadau, a grwpiau ffocws. Roeddem am sicrhau bod pob person ifanc, a'r sefydliadau dan sylw, yn cael y cyfle i adborth mewn ffordd oedd yn teimlo'n gyfforddus iddyn nhw. Fe wnaethom hefyd lunio cronfa ddata ehangach sy'n cwmpasu mesurau effaith allweddol i ganfod y gwerth penodol a alluogodd y Gronfa gyffredinol. Arweiniodd y dull hwn i well ymgysylltiad efo’r bobl ifanc a oedd yn rhan o'r prosiect ac at fewnwelediadau cyfoethocach a helpodd i ddylanwadu ar gyfeiriad y rhaglen ehangach.
Effaith
Dangosodd ein gwerthusiad bwysigrwydd cynnwys pobl ifanc yn y broses o wneud penderfyniadau. O safbwynt sefydliadol, roedd hyn yn helpu'r sefydliadau i ddeall yn well y materion sy'n wynebu pobl ifanc fel y gallent roi mwy o gefnogaeth ffocws i'w derbynwyr prosiect. Arweiniodd hefyd at well cyfraddau ymgysylltu ymhlith pobl ifanc ar draws y prosiectau a gyflwynir. I'r derbynwyr arweiniodd at gynnydd nodedig yn eu hyder, eu hunan gred, a'u lles. Mae ein gwerthusiad wedi dangos bod prif effaith y prosiect yma yw bod pobl ifanc sydd wedi cymryd rhan yn y prosiect yma yn tueddu i gadw i gymryd rhan mewn gweithrediadau cymdeithasol yn y hir dymor.
Mae ein gwaith hefyd wedi rhoi mewnwelediadau pwysig i'r sector ehangach a datblygu canllawiau ar arferion gorau. Mae hyn yn cynnwys cyfrannu at fyrddau crwn y sector a datblygu allbynnau sy'n amlinellu ffyrdd effeithiol o ennyn diddordeb pobl ifanc mewn gweithredu cymdeithasol. Dangosodd ein gwerthusiad fod pob prosiect yn darparu budd-daliadau ac felly nid oedd angen i drafodaethau .